Aktualności
230. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja
W tym roku przypada 230. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja – pierwszej w Europie i drugiej na świecie (po konstytucji Stanów Zjednoczonych) spisanej konstytucji. Konstytucja 3 Maja została uchwalona przez Sejm Wielki 3 maja 1791 roku. Regulowała ona prawa i obowiązki ogółu mieszkańców oraz zasady organizacji władzy państwowej. Przekształcała państwo w monarchię konstytucyjną oraz wprowadzała zasadę trójpodziału władzy. Wyrazicielem suwerennej woli narodu miał być dwuizbowy Sejm.
Główne postanowienia, jakie zostały wprowadzone na mocy ustawy 3 maja 1791 r. to:
-
naród uznawano za suwerena kraju,
-
zniesienie wolnej elekcji,
-
ustanowienie dziedzicznej monarchii konstytucyjnej, następcą Stanisława Augusta Poniatowskiego miał zostać Fryderyk August Wettyn,
-
zlikwidowanie artykułów henrykowskich i pacta conventa,
-
król miał nominalnie sprawować funkcję naczelnego wodza,
-
monarcha miał prawo mianowania oficerów, urzędników, senatorów oraz biskupów,
-
władca nie był odpowiedzialny przed sejmem, ale jego decyzje wymagały kontrasygnaty (potwierdzającego ich ważność podpisu) odpowiedniego ministra,
-
wprowadzenie trójpodziału władzy na:
-
ustawodawczą, składającą się z izby poselskiej (w skład której wchodziło 204 posłów wybieranych na 2-letnią kadencję) i senatu (tworzonego ze 132 senatorów),
-
wykonawczą, tworzoną przez króla i Straż Praw (król miał przewodniczyć Straży Praw, pełnić funkcję szefa rządu i posiadać prawo inicjatywy ustawodawczej),
-
sądowniczą, ustanawiającą odrębne sądy dla szlachty, mieszczan i chłopów oraz Trybunał Koronny,
-
-
decyzje sejmu podejmowane drogą głosowania – większością głosów,
-
zniesienie liberum veto,
-
obowiązek zwoływania sejmu co 2 lata (z zastrzeżeniem stałej gotowości sejmu do pojawienia się na nagłych obradach w razie takiej konieczności),
-
zwoływanie co 25 lat specjalnego sejmu konstytucyjnego, mającego możliwość wprowadzania zmian w ustawie zasadniczej,
-
zacieśnienie więzi między Rzeczpospolitą a Litwą poprzez zniesienie podziału na oba kraje,
-
odebranie prawa głosu i decydowania o sprawach państwowych gołocie – szlachcie nieposiadającej ziemi,
-
religia katolicka stawała się religią państwową, jednocześnie zachowując powszechną tolerancję religijną i wolność wyznania,
-
zakaz zawiązywania konfederacji,
-
zakaz posiadania prywatnych wojsk,
-
wzięcie chłopów pod opiekę państwa.
„Flaga, nasz najważniejszy obok godła symbol narodowy, choć formalnie ustanowiona dopiero w 1831 r., od wieków towarzyszyła Polakom we wszystkich przełomowych wydarzeniach historycznych. Miłość do biało-czerwonej łączy naszą wspólnotę, daje nam siłę i nadzieję. Podczas 123 lat zaborów żyła w sercach naszych rodaków jako symbol wolnego i niepodległego państwa. Była świadkiem narodzin Niepodległej, Powstania Warszawskiego, Grudnia’70, „Solidarności” i oporu w stanie wojennym. Towarzyszyła naszym żołnierzom podczas Bitwy o Anglię i walk o Monte Cassino. Pamiętajmy o tym, szanujmy fakt, że przetrwaliśmy jako wspólnota – także dzięki symbolom narodowym - i bądźmy dumni z tego, że jesteśmy Polakami!” – napisał wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu Piotr Gliński z okazji Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polski.
2 maja obchodzimy Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. To jedno z najmłodszych świąt państwowych, ustanowione w 2004 roku. W tym dniu szczególnie upamiętniamy historię polskich barw narodowych, symboli oraz tradycji patriotycznych. Święto ma również przypominać o poszanowaniu flagi i innych symboli narodowych.